Zelfonderzoek gaat over de bereidheid om kwetsbaar te zijn op basis van het verlangen om vrij te zijn. Spiegelen, blinde vlekken, overdracht en tegenoverdracht zijn drie prachtige methodieken die je daarbij kunnen helpen. Door deze met elkaar te combineren heb je een prachtige tool in handen om zelfonderzoek te doen. Wat deze methodieken precies inhouden en hoe je ze kunt inzetten, lees je in dit artikel.

Spiegelen

De vraag die centraal staat bij deze methodiek is: waarom word ik getriggerd door een ander of een situatie en hoe reageer ik daarop? Zo kunnen we negatief, neutraal of positief reageren op een trigger. Onderstaande voorbeelden maken het verschil tussen deze verschillende spiegels duidelijk.

Negatieve spiegel

Je loopt in de supermarkt en iemand stoot met z’n karretje tegen het jouwe aan. Deze actie triggert een negatieve en verwijtende gedachte in jou, bijvoorbeeld “wat een lomperik”. Deze situatie wil aan jou spiegelen dat er nog iets in jou is dat onopgelost is. Want we kunnen iets alleen in een ander waarnemen als we het ook in ons zelf zien. Deze spiegel vraagt je eigenlijk: wat doe ik zelf nog langs dezelfde lijnen en wat zegt dat over mij?

Neutrale spiegel

We spreken over een neutrale spiegel wanneer bovenstaande situatie je niet meer opvalt. Je wordt er niet meer door getriggerd. Je ervaart en registreert het, maar het roept niets meer bij je op. Het is wat het is en je gaat weer verder boodschappen doen.

Positieve spiegel

Je bent op een bijeenkomst en je komt in aanraking met een persoon die de volgende gedachte oproept: wauw, wat heeft zij ontzettend veel liefde! Dit is een positieve spiegel: je bewondert zijn of haar energie. Op een diepere laag spiegelt deze persoon een onbewust verlangen aan jou: namelijk dat jij er ook naar verlangt om dat wat jij in de ander ziet, te belichamen.

De verschillende niveaus waarop spiegels tot ons kunnen spreken

Deze drie spiegels kunnen we vanuit het holistische perspectief op verschillende lagen in onszelf waarnemen. Daardoor krijgen we inzicht in wat er onder schuilgaat.

• Fysiek: Wat ervaar ik lichamelijk? Komt er een knoop in mijn maag, krijg ik het benauwd, krijg ik vlinders in mijn buik of gaat mijn hart sneller kloppen?

• Mentaal: Een externe trigger maakt gedachten bij ons los, zoals “ik ben niet goed genoeg”. Wanneer je je bewust bent van deze gedachte, kun je op mentaal niveau gaan onderzoeken wat het dan is waardoor jij je niet goed genoeg voelt. Waarom denk je dit over jezelf? Wie heeft dit ooit tegen jou gezegd? Vind je dit ook echt zelf of heb je het overgenomen omdat het zo vaak tegen je is gezegd?

• Emotioneel: Iemand vertelt jou een verdrietig verhaal en je merkt dat jij er zelf verdrietig van wordt. Welk verdriet wordt er in jou aangeraakt en wat wil dat jou vertellen?

• Energetisch: De omgang met bepaalde mensen kan ons doen leeglopen op energie. Maar ook het aanwezig zijn op bepaalde plekken, events etc. Wat willen deze mensen en/of situaties jou op dit niveau vertellen?

Diepte spiegel

Je spreekt mensen die hele diepe trauma’s hebben meegemaakt waarbij je voelt dat er ook iets in jou wordt geraakt. De uitnodiging is dan om te onderzoeken welke soortgelijke gebeurtenis of trauma uit jouw verleden gezien wil worden, en wat de boodschap hiervan is.

Benader je trigger door zowel de negatieve als de positieve spiegels

Vaak gaan we aan de slag met de negatieve spiegels, omdat het iets is waar we last van hebben. Het stemmetje van ons ego kom dan op: dat heb ik te fixen, dat moet ik veranderen. Wat vaak tot gevolg heeft dat we ons vastbijten in dit “eliminatieproces”. We gaan keihard werken om de 2.0 versie van onszelf te manifesteren. Met het doel om dichter bij onszelf te komen, maar de realiteit is dat we hierdoor eigenlijk bij onszelf vandaan bewegen.

Onderzoek is namelijk niet gericht op het elimineren van wat niet goed is. Wanneer dat ons uitgangspunt is, komt het alleen maar harder bij ons terug. Zoals bij een bal die je op het water drukt. Bij iedere “dit mag niet” druk je harder op de bal. Het water gaat steeds meer weerstand bieden. Want het water, dat symbool staat voor jouw emotionele wereld, weet dat datgene wat je niet wilt toelaten in je leven, het grootste oordeel is dat je over jezelf hebt.

Hoe meer je jezelf kunt toestaan om dat oordeel over jezelf los te laten, hoe meer je in de flow mee kunt gaan. Zo kun je vanuit kinderlijke nieuwsgierigheid zowel de negatieve als de positieve spiegels gebruiken om te onderzoeken waar je nog pijnen hebt zitten en welke hulpvraag daar eigenlijk onder schuilgaat. Je belicht zo beide kanten van de medaille en kunt ze vervolgens als een soort nulpunt in jezelf in balans brengen en integreren.

Blinde vlekken

Een blinde vlek is iets wat je van jezelf nog niet ziet, maar waar een ander jou op wijst. Deze kunnen we net als bij spiegelen op de verschillende holistische niveaus in onszelf ontdekken. Ook kan een blinde vlek betrekking hebben op een afweer- of overlevingsmechanisme. Of een diepe pijn die je hebt gemaskeerd met allerlei lagen en muren om je heen waardoor het een blinde vlek is geworden. Het is daarom belangrijk dat degene die jou op je blinde vlek wijst vanuit zijn of haar perspectief, dit doet vanuit het hart. Daardoor kun jij je ervoor openstellen om wat je ervaart vanuit een andere hoek waar te nemen.

Laat je inspireren door mensen om je heen

Mensen die jou reflecteren, noemen we gelijkgestemden. Dit zijn mensen waarmee je kunt sparren over datgene wat er is en wat je ervaart. Zonder bang te hoeven zijn dat je wordt afgekeurd. Waarbij het er dus niet om gaat dat jij niet goed genoeg bent, want je bent in je essentie al helemaal goed zoals je bent. Met andere woorden, je bent heel en compleet. Gelijkgestemden kunnen bij elkaar kwetsbaar en open zijn. En vanuit liefde, licht en vertrouwen elkaar wijzen op dat wat is, door vanuit jullie hart te reageren.

Overdracht en tegenoverdracht

Overdracht en tegenoverdracht is een vorm van projecteren waarin ook weer iets aan ons wordt gespiegeld. Dit kan op verschillende manieren plaatsvinden. Bijvoorbeeld in de cliënt – therapeutrelatie, maar ook in het dagelijks contact dat je hebt met verschillende mensen.

De cliënt projecteert iets op de therapeut

Een cliënt kan bijvoorbeeld een soort moeder of zus in de therapeut (of coach) herkennen en reikt in die energie uit naar de therapeut. Dit wordt overdracht genoemd.

De therapeut projecteert iets op de cliënt

Andersom kan het ook, bijvoorbeeld wanneer een mannelijke cliënt binnenkomt en de vrouwelijke therapeut voelt de energie van haar vader. Door deze energie schiet de therapeut in een bepaalde rol waardoor zij niet meer zuiver in de oorspronkelijke rol aanwezig kan zijn. Dit noemen we tegenoverdracht.

In het dagelijks leven

Soms leer je een nieuw persoon kennen die je heel erg doet denken aan een andere bekende van je. Het is goed om dan te onderzoeken in jezelf waar dit op is gebaseerd en om je bewust van je energie en gedrag te blijven. Met deze twee pijlers kun je namelijk goed aftasten of je dicht bij jezelf blijft. Neemt je energie toe en stemt je gedrag overeen met wat goed is voor jou, dan blijf je dicht bij jezelf. Neemt je energie af en vertoon je bijvoorbeeld please-gedrag, dan weet je dat je van jezelf aan het weg bewegen bent.

Hoe raakt het mij en hoe uit het zich?

Zo kun je als hooggevoelige grenzeloos zijn, omdat je niet hebt geleerd te onderscheiden wat van jou is en wat van de ander. Pas wanneer je je hier bewust van wordt, kun je ontdekken wat wel en wat niet goed voelt voor jou en hier je grenzen in aangeven. Vragen als: “Waar heb ik behoefte aan? Wat voelt voor mij goed? Hoe zorg ik goed voor dit lichaam/geestmechanisme?” kunnen je helpen om hier bewust van te worden.

Spiegels

Hoewel je het als vervelend kan ervaren wanneer mensen over je grenzen heen gaan, zijn deze mensen eigenlijk hele mooie spiegels. Zij bieden jou namelijk de kans om voor jezelf te gaan ontdekken wat wel en wat niet goed voelt voor jou. Daardoor word jij steeds beter in het onderscheiden hiervan, trouwer aan jezelf en leer je beter voor jezelf zorgen. Want hoe beter jij voor jezelf zorgt, hoe meer jij gaat stralen, hoe meer jij met de flow kan meegaan en hoe meer jij bij jezelf kunt thuiskomen.

Ontdekken wat jouw missie, passie en waarden zijn

Door deze drie methodieken met elkaar te combineren heb je een prachtige tool in handen om zelfonderzoek te doen. Nodig bij deze ontdekkingsreis naar jezelf ook het spelelement uit. Zo houd je het licht en wordt het niet “weer een nieuwe taak” die je ego voedt. Houd jezelf vrij door geen verwachtingen te hebben over hoe deze ontdekkingsreis moet zijn of moet gaan. Neem het met de dag. Verbind er geen tijd aan, maar kijk met nieuwsgierigheid hoe de dingen zich aan jou willen ontvouwen. En wees dankbaar voor alles wat je ziet.