Holisme en holistische therapie

Wie ben jij werkelijk? En wil je daar ten diepste mee aan de slag? Dan zou holistische therapie wat voor jou kunnen zijn. Om je een beeld te geven van wat holisme en holistische therapie voor jou en eventuele cliënten kunnen betekenen, heb ik een aantal praktijkvoorbeelden voor je uiteengezet.

Wat betekent holisme eigenlijk?

Holisme komt van het Griekse woord Holos. De Grieken keken niet alleen naar de enkele componenten keken, maar juist naar alles tezamen. Dat maakt de mens namelijk tot één ding, tot één geheel. Holistisch wil dus zeggen dat je in z’n geheel naar de mens kijkt. Je kijkt naar de totaliteit, het totale plaatje.

Holisme is een authentieke stroming

Holisme is dus, net als de wetenschap en de psychologie, een aparte en authentieke stroming. Het verschil is dat de wetenschap en de psychologie, componenten zijn in het holisme. De wetenschap kijkt namelijk puur en alleen naar het lichamelijke. Wat betekent, dat als er een lichamelijke klacht is, er ook een lichamelijke oorzaak voor moet zijn. Vervolgens wordt getracht om deze klacht met medicijnen en dergelijke op te lossen. Op dat moment komt vaak de psychologie erbij, waarin de mind veel meer onder de loep wordt genomen.

Met een holistische visie wordt alles direct vanuit een geheel bekeken. De mens is namelijk meer dan alleen het lichaam. De mens is ook meer dan alleen dat wat er in de mind gebeurt. Al deze componenten samen vormen het geheel. Het holisme gaat er dus vanuit dat wat op lichamelijk evenals op psychologisch niveau wordt gedaan, een effect heeft op alle andere niveaus. Om een vraag- of pijnstuk echt op te kunnen lossen, is het volgens het holisme daarom belangrijk om bewustzijn te hebben op al deze niveaus en hoe het ene niveau het andere affecteert. Het onderstaande verhaal zet dit kort uiteen.

Voorbeeld: Er was eens een vrouw in een proefles die vertelde dat ze bij de huisarts was geweest, want ze had spanningshoofdpijn. Ze had het idee dat het uit haar schouders, nek en dergelijke kwam. De huisarts gaf haar het advies om een paar paracetamols te nemen en dat zou het moeten verhelpen. Maar het voelde onbevredigend voor deze vrouw, want er werd niet met haar naar de oorzaak gekeken. Het advies dat ze ontving was enkel om de symptomen te bestrijden, want dat is wat paracetamol eigenlijk doet.

De huisarts had ook kunnen zeggen: ga naar een fysiotherapeut. Deze fysiotherapeut gaat die schouders dan los masseren en geeft bepaalde oefeningen mee, maar daar blijft het bij. Ook met deze benadering wordt er dus nog steeds enkel ingezoomd op één component in plaats van op het geheel. Want waar komt die schouderpijn nu precies vandaan?

Holisme heeft zin

Mensen lezen steeds meer, zoeken steeds meer op en worden al doende bewuster. Gelukkig maar, want dat betekent ook dat men eigen verantwoordelijkheid neemt voor hun leven en dat er kan worden gekeken wat er nu precies op die schouders ligt. Vandaar ook dat steeds meer mensen uit de reguliere gezondheidszorg zeggen dat holisme eigenlijk helemaal niet zo gek is. En dat het eigenlijk ook wel logisch is dat iemand steeds terugkomt met dezelfde klachten. Zeker als diegene niets verandert aan zijn of haar manier van leven.

Wat je dan ook vaak ziet, is dat mensen, nadat bijvoorbeeld hun schouderpijn is afgenomen, ze nóg harder gaan werken. Binnen een paar weken komen ze vervolgens weer met dezelfde of nog intensievere klachten terug. Het kan dus gebeuren dat wanneer alleen de symptomen worden behandeld, een persoon alleen maar dieper in een burn-out of overspanning terechtkomt. Of denkt “Prima, ik ga weer gewoon door, het is weer voorbij”.

Ontstaan van schouderpijn op het emotionele en mentale niveau

Maar hoe zou het zijn, als de lichamelijke pijn die je voelt een signaal is van iets wat daaronder ligt? Als je daaronder gaat kijken, zul je tot de ontdekking komen dat je niet alleen je lichaam bent, maar dat de lichamelijke pijn onder andere een indicator is van bepaalde emoties en gevoelens die je vasthoudt. Denk hierbij aan bepaald verdriet, angsten, boosheid, teleurstelling. Er kan van alles vastzitten onder die schouders. Dat heeft ook te maken met wat er op mentaal niveau gebeurt. Als jij bijvoorbeeld de volgende overtuigingen hebt: “Ik moet m’n mannetje staan”, “Ik moet alle ballen omhoog houden”, “Ik moet het alleen doen”, kunnen daar bepaalde patronen uit ontstaan; bijvoorbeeld dat je gaat pleasen. Dat betekent dat je heel erg klaar staat voor de ander, altijd ‘ja’ zegt tegen de ander, maar daardoor ‘nee’ zegt tegen jezelf. Dat kan ervoor zorgen dat er veel meer op je schouders komt te liggen, dan je eigenlijk aan kunt. Dit soort patronen zijn vaak een teken van perfectionisme: het hard werken en niet goed genoeg zijn.

Ontstaan van schouderpijn op het energetische niveau

Energetisch is ook een hele belangrijke component bij het ervaren van fysieke klachten als vastzittende schouders. Zo ken je de situatie waarschijnlijk wel dat je met veel energie naar je werk gaat. Daar aangekomen zijn er allerlei dingen die je dient te doen. Zonder pauze te nemen doe je nog even dit en nog even dat. Op een gegeven moment merk je dat je moe wordt, leegloopt, je energie kwijtraakt. Dat je dit opmerkt, hoeft helemaal niet zweverig te zijn. Iedereen herkent het namelijk wel dat je na de momenten waarin je heel veel hebt gegeven, ook even heel goed moet uitrusten.

Datzelfde geldt wanneer je slaap tekort hebt of wanneer je een te grote hoeveelheid aan dingen op je neemt, terwijl je niet genoeg belastbaarheid hebt. Op een gegeven moment kan dan door bepaalde factoren jouw weegschaal doorslaan. Energie, je energiehuishouding en bewustzijn zijn dus met betrekking tot hoe dat in elkaar zit, heel belangrijk. Vragen die je jezelf kunt stellen om inzicht te krijgen in jouw energiehuishouding, zijn: “Wat doe ik eigenlijk, waar gaat mijn energie naartoe?” Of “Neem ik juist energie van anderen op?” De suggestie in die tweede vraag, hoort ook bij het holistische. Dat is ook één van de belangrijke componenten van het geheel.

Ontstaan van schouderpijn op het spirituele niveau

De laatste component, misschien wel de belangrijkste, is daar waar de oorzaak ligt. Dat is de plek waar het probleem feitelijk gezien echt vandaan komt. Dit is het spirituele niveau. Of in andere woorden: het niveau waar de angel zit, waar die grootste pijn zit.

Voorbeeld: Er was eens een vrouw van over de zeventig in mijn praktijk. Ik was best gespannen en nerveus. Na binnenkomst ging de vrouw zitten en ik vroeg waar zij voor kwam. Toen vertelde ze dat ze lichamelijk helemaal vast zat. Ze nam allerlei medicijnen, zoals antidepressiva. Ook was ze bij allerlei artsen, psychologen en therapeuten geweest. Ze had een sociale angststoornis ontwikkeld met ook wat paranoïde trekken en als klap op de vuurpijl had ze ook geen contact meer met haar dochter. Ze zat dus best wel in een isolement. Ik vroeg haar of ze enig idee had waar dit vandaan kwam. Ze zei dat ze geen idee had. Toen zei ze er ook nog bij: “Jij bent mijn laatste redmiddel”.

Ik had toen best wel veel patronen rondom perfectionisme, hard werken, het goed willen doen. Er ging dus van alles om in mijn hoofd. Maar ik zei: “Goed, laten we beginnen met de behandeling”. Alvorens de behandeling te starten, ging ik eerst weer helemaal terug naar mezelf, in m’n kern, in m’n kracht en vanuit daar heb ik haar een Reiki behandeling gegeven. Na een tijdje bezig te zijn geweest kwam ik op een gegeven moment bij haar buik. Vanuit mijn intuïtie kreeg ik het woord ‘geheim’ door. Ik heb dat toen met haar gedeeld en ik vroeg haar of het haar wat zei. Toen begon ze te huilen en nog harder te huilen. Vervolgens vroeg ik haar of ze wat over dit geheim zou willen vertellen. Ze vertelde dat ze, toen ze twintig was, abortus had gepleegd bij zichzelf. Ze vertelde ook hoe ze dat had gedaan. Maar het meest heftige van het hele verhaal was eigenlijk dat ze dit verhaal nooit aan iemand had verteld.

Wat er allemaal op holistisch vlak om de angel heen kan zitten

Als je dus over holisme praat en we gaan naar de angel toe, in dit geval de abortus, dan zou je die abortus kunnen zien als een enorme splinter die er in het systeem in is gaan zitten. Deze splinter zit vol bacteriën, is dus niet schoon en wordt er desondanks niet uitgehaald. Dit zorgt voor ontstekingen, voor pus, voor misschien wel een bloedvergiftiging etc. Op een gegeven moment gaat het hele systeem daar last van krijgen.

Op het moment dat je dus gaat kijken wat er op holistisch vlak allemaal omheen gaat zitten, zie je dat deze vrouw op fysiek niveau helemaal vast is gaan zitten. Op emotioneel gebied zat er een heleboel verdriet, maar ook boosheid, angst en schuldgevoel. Op een gegeven moment ontwikkelde ze hierdoor een angststoornis om de straat op te gaan. Ze was namelijk bang dat iedereen kon zien dat ze ‘fout’ was. Mentaal is het gevoel ontstaan van niet goed genoeg te zijn, evenals heel veel zelfhaat. Door deze gedachten ontstond het idee dat ze er echt niet toe deed en dat ze het niet waard was om van te houden. Deze stemmetjes in haar hoofd werden steeds luider. Dus niet de stemmen van buitenaf, maar het oordeel dat ze over zichzelf had. En daardoor was zij op een gegeven moment ook op energetisch niveau helemaal leeggelopen. Het ergste was dat ze hierdoor gedrag had ontwikkeld waarmee ze het verdriet dat ze in haar hart voelde, probeerde te onderdrukken. Dit gedrag leidde er toe dat ze haar hart af sloot en dat ze daarom haar dochter niet meer wilde zien. Op het moment dat ze haar dochter weer zou zien, zou haar hart namelijk weer opengaan en daarmee zou alle pijn weer sterker naar boven komen.

Met holistische therapie heel je jezelf op alle holistische niveaus

Ik ben met haar aan de slag gegaan. Elke week zag ik haar, een halfjaar lang, en heb ik met haar met verschillende technieken gewerkt. Waardoor al haar fysieke klachten als sneeuw voor de zon verdwenen. Emotioneel zat ze weer goed in haar vel. In haar mind had ze het weer op orde en haar sociale angststoornis verdween. Ze kon weer van zichzelf houden en ze kon dus stoppen met het nemen van haar medicijnen, uiteraard in overleg met de reguliere gezondheidszorg. Op haar 75^e werd ze ook nog Reiki Master!

Op spiritueel niveau kon ze zichzelf vergeven en weer echt van zichzelf gaan houden. Daar omheen ontwikkelde ze dus ook weer positieve emoties en gevoelens, maar ook een gezonde mindset met goede en positieve gedachten. Haar energieniveau was weer op peil en zo ging dat door in haar hele systeem. Het was zo mooi om te zien hoe zij weer echt in haar kracht stond. En dat kwam echt omdat we naar de angel gingen, naar de oorzaak en die ontstoken splinter eruit hebben gehaald. We hebben dus van binnenuit naar buiten gewerkt. Daarmee werden alle lagen, al die holistische niveaus, geheeld.

Holistische therapie en het belang van intuïtie

Dit is waar het holistische over gaat. Dat je ten diepste kunt zien, met behulp van intuïtie, waar klachten vandaan komen. Intuïtie is in dit proces een hele belangrijke, want heel veel mensen wéten niet eens waar hun klachten vandaan komen. Je kunt dan wel honderd keer vragen waar het vandaan komt, maar als iemand het niet weet en het ook niet wil vertellen, dan nemen deze mensen de angel misschien wel mee in hun graf.

Holisme brengt dankbaarheid voort

Het mooiste aan het hele verhaal was dus dat ik zoveel dankbaarheid voelde. Ik dacht echt van “Wauw, stel dat ze negentig wordt, dan heb ik twintig jaar aan haar leven bijgedragen.” Ik heb mogen bijdragen aan echt levensgeluk dat deze vrouw binnenin zichzelf vond. Wat ook nog een hele mooie ontwikkeling was, was dat ze haar dochter weer zag. Zodoende kwam ze erachter dat ze een kleindochter had. Hoe mooi is dat?

Ik hielp dus niet alleen haar, maar ook haar dochter, haar kleindochter en nog meer mensen in het systeem. Ook dat is holistisch. Je kijkt dus niet alleen naar één mens, maar ook naar de mensen er omheen.

Gezond zijn is meer dan alleen het lichaam

Holistisch betekent dus ook dat je een heel systeem aanpakt. Therapeutisch gezien kun je dit bekijken vanuit de holistische niveaus: fysiek, emotioneel, mentaal, energetisch en spiritueel. Maar ook vanuit alle lagen waarin we met elkaar verbonden zijn. De vraag die hierbij centraal staat is: ”Wat gebeurt er allemaal op die verschillende niveaus en lagen en hoe verhoudt alles in dat systeem zich met elkaar?” Dit systeem is dus veel breder dan alleen jij als persoon met al je innerlijke stukken. Zo zijn ook je chakra’s een bepaald systeem, evenals je familie en zo zijn er nog meer systemen. Al doende kun je ontdekken dat er ook zoiets bestaat als een morfogenetisch veld. Ook wel het eenheidsbewustzijn genoemd waarin we allemaal in verbinding staan met elkaar. Hoe meer je vanuit die trilling gaat leven, hoe meer positiviteit en synchroniciteit je gaat ervaren. Vanuit deze componenten kun je vervolgens weer gaan manifesteren,waardoor je je steeds meer holistisch gaat voelen en gezond kan zijn.

De essentie van holistische therapie

Holistisch is dus de verbinding tussen alle mensen en alle niveaus bij elkaar. Maar ook intuïtie, Zijnsoriëntatie, volledig vanuit het nu kunnen leven en dat alles in essentie in het nu al besloten ligt; zijn onderdeel van het holisme. Het betekent ook dat je vanuit zijnsoriëntatie op alle niveaus naar jezelf kan kijken. Zijnsoriëntatie gaat er dan ook over dat jij de regie hebt en dat je kunt zien dat je emoties, gedachten en een lichaam hebt, maar niet bent. Jij kunt dit alles aansturen. Vanuit dit inzicht en bijvoorbeeld met behulp van Reiki kun je je zogenoemde kelder opruimen, jouw zelfhelende vermogen activeren en echt alles loslaten. Waaronder de oude ballast van je verleden, maar ook de oude ballast van het nóg beter willen doen, nóg meer eruit kunnen halen.

Als we bijvoorbeeld even teruggaan naar het voorbeeld met betrekking tot de spanningen die je op je schouders kunt hebben liggen, zagen we dat de zwaarte haar oorsprong vond in het geloof om het niet waard te zijn om van te houden. Dat was de diepste angel van deze vrouw. Zo iemand kan dan in de buitenkant wel heel veel dingen aanpassen, maar als het intrinsiek nog niet goed is, dan is het dweilen met de kraan open. Werk, een koopverslaving, eten, drank, aandacht, erkenning, liefde; we kunnen dan wel een tijdlang dingen sussen en stoppen, maar in essentie is er niets veranderd. Op een gegeven moment zal de klacht daarom terugkomen in dezelfde of verergerde mate. Maar hoe meer je naar jouw kern gaat, naar wie jij in wezen bent, echt innerlijk gaat opruimen en kijken wat jij kunt doen om de lege ruimtes die in jou aanwezig zijn, op te vullen, dan kun je boven jouw klacht uitstijgen. Dát is de essentie van holistische therapie.

Holistische therapie leidt je naar wie je werkelijk bent

Niet iedereen kan rechtstreeks naar de kern. Soms zul je via een achterdeurtje bij de kern moeten komen. Bijvoorbeeld door eerst op fysiek niveau en vervolgens op emotioneel, mentaal en energetisch niveau te kijken waardoor je uiteindelijk ook bij die kern uitkomt. Iedereen heeft natuurlijk zo’n kern. Maar iedereen heeft ook die lagen er omheen. Ook wel de “kelder” genoemd waar je alle pijnen, stapeltjes verdriet, trauma’s, overlevingsmechanismen, patronen die je hebt –  misschien al vanuit kind zijn -, karakterstructuren die je meeneemt opgeslagen liggen. Alles wat in die kelder opgeslagen ligt, kun je afleggen. Al deze dingen zijn dan in wezen een verhaal. Door je hier stap voor stap van te onthechten, kun je uitkomen bij wie jij werkelijk bent. Los van je herinneringen, los van jouw verhaal en los van jouw identificatie met bijvoorbeeld emoties, pijnen, trauma’s, gedachten, je lichaam.

Het belang van het gebruiken van intuïtie

Holistische therapie gaat er dus vanuit dat we naar de mens als geheel kijken. Waarbij je ook bekijkt vanuit welke “ingang” je een persoon gaat behandelen. Deze keuze maak je met behulp van je intuïtie. Door vanuit je intuïtie te voelen, kun je je namelijk ten diepste verbinden met de ander. Vanuit dit neutrale zijn, ook wel het lege midden genoemd, kun je de ander pas echt ontmoeten. Als er bij een Holistisch Therapeut bijvoorbeeld nog heel veel lagen om zijn of haar licht heen zitten, kun je je afvragen in hoeverre deze therapeut vanuit pijnen en triggers naar de ander kijkt.

De rol van de therapeut

Om de rol van therapeut in te kunnen nemen, is het dus belangrijk dat je zelf bij dat neutrale zijn kan uitkomen. Als je dingen hebt meegemaakt die je niet hebt uitgewerkt, zul je namelijk merken dat als iemand met dezelfde vraag komt, het je gaat triggeren. Je gaat bijvoorbeeld mee huilen met een bepaald stuk of het slaat bij jezelf naar binnen. Als je niet helemaal bij jezelf bent, in dat neutrale zijn, het lege midden, dan neem je dus altijd je eigen pijnen en je eigen verhaal mee. Persoonlijke ontwikkeling en alles daar omheen, zoals intuïtie en in het nu leven, is daarom ook heel belangrijk. Dat gaat allemaal hand in hand.

Word je een keer getriggerd in een sessie? Dat kan. Je kunt er dan voor kiezen om dat te parkeren zodat je er na de sessie zelf mee aan de slag kunt gaan. Dat is een mooie manier om nog verder in jezelf te kijken waardoor je steeds dieper in jezelf kunt afzakken. Dit kan dus alleen maar als jij ten volle in je lichaam en je zijn écht aanwezig bent. Dan zul jij als therapeut volledig vanuit je kern, intuïtief en vanuit onvoorwaardelijke liefde andere mensen kunnen helpen om weer in hun kracht te staan.